6698 SAYILI KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI KANUNU KAPSAMINDA VERİ SORUMLUSUNA BAŞVURU

I.VERİ SORUMLUSU KİMDİR?

6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun (kısaca KVKK olarak anılacaktır) tanımlar başlıklı 3. maddesinde veri sorumlusu, ‘’Kişisel verilerin işleme amaçlarını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek veya tüzel kişiyi, ifade eder.’’ şeklinde tanımlanmıştır.

Tüzel kişiler, kişisel verileri işleme konusunda gerçekleştirdiği faaliyetler kapsamında bizatihi kendileri “veri sorumlusu” olup, ilgili düzenlemelerde belirtilen hukuki sorumluluk tüzel kişinin şahsında doğacaktır. Bu konuda kamu hukuku tüzel kişileri ve özel hukuk tüzel kişileri bakımından bir farklılık gözetilmemektedir. Kanuna göre veri sorumlusu kişisel verilerin işlenme amacını ve yöntemini belirleyen kişidir. Yani işleme faaliyetinin “neden” ve “nasıl” yapılacağı sorularının cevabını verecek kişidir.

“Veri sorumlusu” ve “veri işleyen” kavramlarının ise birbirinden ayırt edilmesi gerekmektedir. KVKK 3. Madde de tanımlandığı üzere veri işleyen, veri sorumlusunun verdiği yetkiye dayanarak veri sorumlusu adına kişisel veri işleyen kişidir. Veri sorumlusu elde ettiği kişisel verileri kendi çalışanları marifetiyle işleyebileceği gibi bunları bir 3. Kişi tarafından da işletebilir. Bu 3. Kişinin kişisel verileri veri sorumlusu adına ve onun talimatları doğrultusunda işlediği takdirde veri işleyenden bahis açılmakta, veri işleyenin bu faaliyeti de veri sorumlusuna isnat edilmektedir. Kişisel verilerin veri işleyen tarafından işleniyor olması veri sorumlusunun sorumluluğunu ortadan kaldırmamaktadır.

1. VERİ SORUMLUSUNA BAŞVURU VE ŞİKAYET

KVKK’nın 11. maddesi, ilgili kişilerin sahip olduğu hakları düzenler. Bu haklar şunlardır:

• Kendisine ait kişisel verisinin işlenip işlenmediğini öğrenme,
• Verileri işlenmişse bilgi isteme,
• Kişisel verilerinhangi maksatla işlendiği ve maksadına uygun olarak kullanılıp kullanılmadığını öğrenme,
• Verilerin aktarıldığı (yurt içi ya da yurt dışı) üçüncü kişileri bilme,
• Kişisel verilerineksik ya da hatalı işlenmiş olması durumunda düzeltilmesini talep etme,
• Kişisel verilerin işlenmesini gerektiren nedenlerin ortadan kalkması durumunda verilerin silinmesi ya da yok edilmesini isteme,
• İşlenen verilerin yalnızca otomatik sistemler aracılığıyla analiz edilmesiyle kişinin kendi aleyhine bir neticenin ortaya çıkmasına itiraz etme,
• Verilerinin yasaya aykırı olarak işlenmesiyle zarara uğraması durumunda zararın giderilmesini isteme,

            (Kişilik hakları ihlal edilen kişiler, yargı yoluna gidebilir; tazminat hakları saklıdır.)

hakları bulunmaktadır.

Bu kapsamda ilgili kişilerin, Kanunun uygulanmasıyla ilgili taleplerini, öncelikle veri sorumlusuna iletmeleri zorunludur. Kanun, kişisel verilerin korunması kapsamındaki başvurular için kademeli bir başvuru usulü öngörmüştür. İlgili kişilerin, sahip oldukları hakları kullanabilmeleri için öncelikle veri sorumlusuna başvurmaları zorunludur. (KVKK m. 14/2).

III.VERİ SORUMLUSUNA BAŞVURU

KVKK’nın 13. Maddesinde ilgili kişilerin veri sorumlusuna başvurusu düzenlenmiş olup işbu başvuruya ilişkin usul ve esaslar ise, Resmi Gazete’de 10 Mart 2018 tarihinde yayımlanan 30356 sayılı “Veri Sorumlusuna Başvuru Usul Ve Esasları Hakkında Tebliğ” (kısaca Tebliğ olarak anılacaktır) ile belirlenmiştir.

3.1.KVVK madde 13’e göre;

(1) İlgili kişi, bu Kanunun uygulanmasıyla ilgili taleplerini yazılı olarak veya Kurulun belirleyeceği diğer yöntemlerle veri sorumlusuna iletir.

• İlgili kişilerin, taleplerini veri sorumlusuna yazılı olarak ya da Kurulun belirleyeceği diğer yöntemlerle iletebilmelerine imkân sağlanmaktadır.

(2) Veri sorumlusu başvuruda yer alan talepleri, talebin niteliğine göre en kısa sürede ve en geç otuz gün içinde ücretsiz olarak sonuçlandırır. Ancak, işlemin ayrıca bir maliyeti gerektirmesi hâlinde, Kurulca belirlenen tarifedeki ücret alınabilir.

• Talebi alan veri sorumlusunun, ücretsiz olarak veya işlemin ayrıca bir maliyeti gerektirmesi halinde, Kurul tarafından belirlenen tarifeye göre alacağı ücret mukabilinde en kısa sürede ve en geç otuz gün içinde talebi incelemesi öngörülmüştür.

(3) Veri sorumlusu talebi kabul eder veya gerekçesini açıklayarak reddeder ve cevabını ilgili kişiye yazılı olarak veya elektronik ortamda bildirir. Başvuruda yer alan talebin kabul edilmesi hâlinde veri sorumlusunca gereği yerine getirilir. Başvurunun veri sorumlusunun hatasından kaynaklanması hâlinde alınan ücret ilgiliye iade edilir.

• Veri sorumlusunun, talebi kabul veya gerekçesini açıklayarak reddetmesi, ayrıca cevabını ilgili kişiye bildirmesi öngörülmektedir. Veri sorumlusunun talebi kabul etmesi halinde, gereğini yerine getirmesi; şayet ilgili kişinin, Kanunun uygulanmasıyla ilgili talebine konu hususta veri sorumlusu hatalıysa, alınan ücretin ilgiliye iade edilmesi hükme bağlanmaktadır.

3.2.1.Başvuru Usulü

Tebliğ’in başvuru usulünü düzenleyen 5. Maddesinde başvuru usulü açık bir şekilde düzenlenmiştir:

• İlgili kişi, Kanunun 11 inci maddesinde belirtilen hakları kapsamında taleplerini, yazılı olarak veya kayıtlı elektronik posta (KEP) adresi, güvenli elektronik imza, mobil imza ya da ilgili kişi tarafından veri sorumlusuna daha önce bildirilen ve veri sorumlusunun sisteminde kayıtlı bulunan elektronik posta adresini kullanmak suretiyle veya başvuru amacına yönelik geliştirilmiş bir yazılım ya da uygulama vasıtasıyla veri sorumlusuna iletir.

3.2.2.Başvuruda İstenilen Bilgi ve Belgeler

Maddenin devamında ise başvuruda bulunması gerekenler düzenlenmiş olup başvuru sahiplerinin aşağıda sayılan zorunlu unsurlara riayet etmesi büyük önem arz etmektedir.

• Başvuruda;
  1. Ad, soyad ve başvuru yazılı ise imza,
  2. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için T.C. kimlik numarası, yabancılar için uyruğu, pasaport numarası veya varsa kimlik numarası,
  3. Tebligata esas yerleşim yeri veya iş yeri adresi,

       ç.   Varsa bildirime esas elektronik posta adresi, telefon ve faks numarası,

1. Talep konusu, bulunması zorunludur.

      (3) Konuya ilişkin bilgi ve belgeler başvuruya eklenir.

      (4) Yazılı başvurularda, veri sorumlusuna veya temsilcisine evrakın tebliğ edildiği tarih, başvuru        tarihidir.

     (5) Diğer yöntemlerle yapılan başvurularda; başvurunun veri sorumlusuna ulaştığı tarih, başvuru tarihidir.

3.2.3.Veri Sorumlusunun Başvuruya Cevabı

Tebliğ’in 6. Maddesinde ise veri sorumlusunun başvuruya cevabı düzenlenmiştir:

• Veri sorumlusu bu Tebliğ kapsamında ilgili kişi tarafından yapılacak başvuruları etkin, hukuka ve dürüstlük kuralına uygun olarak sonuçlandırmak üzere gerekli her türlü idari ve teknik tedbirleri almakla yükümlüdür.

• Veri sorumlusu, başvuruyu kabul eder veya gerekçesini açıklayarak reddeder.

• Veri sorumlusu, cevabını ilgili kişiye yazılı olarak veya elektronik ortamda bildirir.

• Cevap yazısının;
  1. Veri sorumlusu veya temsilcisine ait bilgileri,
  2. Başvuru sahibinin; adı ve soyadını, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için T.C. kimlik numarasını, yabancılar için uyruğunu, pasaport numarasını veya varsa kimlik numarasını, tebligata esas yerleşim yeri veya iş yeri adresini, varsa bildirime esas elektronik posta adresini, telefon ve faks numarasını,
  3. Talep konusunu,

       ç.    Veri sorumlusunun başvuruya ilişkin açıklamalarını,

               içermesi zorunludur.

• Veri sorumlusu başvuruda yer alan talepleri, talebin niteliğine göre en kısa sürede ve en geç otuz gün içinde ücretsiz olarak sonuçlandırır. Ancak, işlemin ayrıca bir maliyet gerektirmesi hâlinde, 7 nci maddede belirtilen ücret alınabilir. Başvurunun, veri sorumlusunun hatasından kaynaklanması hâlinde alınan ücret ilgiliye iade edilir.

• İlgili kişinin talebinin kabul edilmesi hâlinde, veri sorumlusunca talebin gereği en kısa sürede yerine getirilir ve ilgili kişiye bilgi verilir.

                                                                                                               ( Kaynak: https://www.kvkk.gov.tr/ )

AYDIN AYDIN AVUKATLIK ORTAKLIĞI

STJ. AV. CANSU ÖZTÜRK